Paramaribo — Met het vertrek van president Chandrikapersad Santokhi komt er een turbulente periode ten einde waarin bestuurlijke chaos, financiële vraagtekens en gebrekkige transparantie de toon zetten. Het dossier rond de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM) heeft zich ontwikkeld tot het gezicht van wanbeleid en politieke kwetsbaarheid. Terwijl de nieuwe regering onder leiding van Jennifer Geerlings-Simons zich opmaakt voor herstel, groeit de druk op justitiële instanties om spijkers met koppen te slaan.
💸 Miljoenen in rook opgegaan
Bij zijn aantreden in 2020 trof Santokhi een failliete SLM aan. Vijf jaar en meer dan 100 miljoen Amerikaanse dollars later is de situatie nauwelijks verbeterd. De luchtvaartmaatschappij ontving maandelijks gemiddeld 2 miljoen dollar, ondanks strikte IMF-regels die dergelijke subsidies verboden. Staatsbedrijven werden onder druk gezet om via “leningen” de maatschappij overeind te houden — een praktijk die onder de radar bleef van zowel de samenleving als internationale toezichthouders.
Advertentie
Hoewel het IMF vermoedelijk op de hoogte was van deze financiële omwegen, greep het niet in. In de woorden van een parlementslid: “Het leek alsof Suriname door mocht gaan zolang de boekhouding op papier klopte.”
👥 Politieke benoemingen zonder ervaring
De benoeming van Paul de Haan als directeur in 2021 — op voorspraak van diasporagroepen — bleek een cruciale misser. Zonder enige vliegervaring werd hij belast met het herstel van een complexe organisatie. Samen met regeringsadviseur Prenobe Bissesur en president-commissaris Xaviera Jessurun ontstond een chaotische bestuursstructuur die volgens bronnen in de media “meer op grabbelen dan op besturen leek”.
Het trio werd verantwoordelijk gesteld voor controversiële betalingen, ondoorzichtige contracten en een verslechtering van de financiële positie van de SLM. Uiteindelijk stapten zij op: de Haan en Bissesur vluchtten uit Suriname, terwijl Jessurun — zonder vrijpleiting van het OM — een diplomatieke functie kreeg bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.
⚖️ Vertraagd onderzoek en druk op justitie
Al in januari 2023 begon het Openbaar Ministerie (OM) een gerechtelijk vooronderzoek (gvo) naar de misstanden binnen SLM. Tot de frustratie van burgers verliep dit tergend langzaam. Volgens de Ware Tijd zou Santokhi zijn positie hebben gebruikt om het OM en de procureur-generaal onder druk te zetten, waardoor het onderzoek stagneerde.
Pas na zijn aftreden in juli 2025 lijkt het OM ruimte te krijgen om het gvo voort te zetten. Er zijn reeds verhoren geweest in Suriname en een rechtshulpverzoek aan Nederland leverde aanvullende documenten op die nu worden beoordeeld.
🧩 De rol van Santokhi zelf
Hoewel Santokhi weigerde publiekelijk verantwoording af te leggen, beloofde hij dat in besloten kring te doen — een belofte die uiteindelijk niet werd nagekomen. Hij liet een intern onderzoek uitvoeren, geleid door zijn eigen adviseur Ron Wijnstekers, die concludeerde dat er sprake was van “een storm in een glas water”. Dit leidde tot felle reacties in het parlement, maar concrete vervolgstappen bleven uit.
Zijn rol als vertegenwoordiger van de aandeelhouder, én als beslissingsmaker in sleutelbenoemingen, maakt hem tot één van de hoofdpersonen in het gerechtelijk onderzoek. Steeds meer burgers en opiniemakers roepen op tot publieke verantwoording en eventueel vervolging, nu hij geen beschermende functie meer bekleedt.
💼 Erfenis voor de nieuwe regering
De nieuwe president Jennifer Geerlings-Simons heeft tot nu toe een voorzichtige toon gekozen. In haar inaugurele rede riep ze op tot transparantie, herstel en het aanpakken van politieke verrijking. Hoewel ze zich nog niet expliciet heeft uitgesproken over het SLM-dossier, klinkt haar boodschap als een opening naar institutioneel ingrijpen:
“Suriname heeft genoeg geld. Het is tijd om dat ten goede te laten komen aan álle burgers, niet aan enkelen.”
Haar regering staat voor de uitdaging om het vertrouwen te herstellen, niet alleen door hervormingen in het beleid, maar ook door justitiële processen niet langer te politiseren.
🧮 Meer dan SLM: andere dossiers in beeld
Naast SLM zijn er andere dossiers die vragen oproepen:
- Surfin NV / Sunfin NV: een investeringsvehikel met een aangevraagde lening van 2 miljard USD en een staatsgarantie van 4 miljard USD. Een ondertekeningsbonus van 120 miljoen USD is tot op heden onverklaard.
- CBvS-dividenden: economen zoals Imran Dahoe stellen dat miljarden SRD aan dividend en royalty’s nooit bij de Centrale Bank terecht zijn gekomen. Een gerechtelijk onderzoek naar deze geldstromen is tot nu toe uitgebleven.
De roep om forensische audits klinkt luider. Burgers eisen helderheid over waar publiek geld naartoe is gegaan — en wie daarvoor verantwoording moet afleggen.
🌐 Politieke nabeschouwing
De reputatie van Santokhi hangt aan een zijden draad. Waar sommigen hem prijzen voor het IMF-programma en de herstelde diplomatieke banden, zien velen hem vooral als symbool voor teleurstelling, mislukte transparantie en gemiste kansen.
Het SLM-dossier zal naar verwachting niet verdwijnen uit het publieke debat. Als het OM daadwerkelijk vervolging instelt — ook tegen Santokhi zelf — dan dreigt het een ijkpunt te worden in de Surinaamse rechtsgeschiedenis.
🔍 Wat nu?
De samenleving kijkt reikhalzend uit naar gerechtelijke helderheid. De nieuwe regering krijgt niet alleen de taak om de puinhopen op te ruimen, maar ook om het recht de ruimte te geven. Want zoals een burger op straat het recent verwoordde:
“Santokhi is misschien uit het zadel, maar de waarheid mag niet met hem mee.”
Soemo’s WijsNieuws 
Plaats een reactie