Impact van de Eurovisie Boycot op Nederland en Israël

Rotterdam – Het Eurovisie Songfestival van 2026 in Malmö zou een feest van glitter, spektakel en internationale verbinding moeten zijn. Maar nog voordat de eerste repetities begonnen, werd duidelijk dat dit jaar niet draait om lichtshows en hoge noten, maar om een principiële keuze. Nederland, samen met Spanje, Ierland, Slovenië en IJsland, besloot niet mee te doen. En die beslissing zegt veel over de tijd waarin we leven.

Het besluit van AVROTROS

Op 5 december 2025 maakte AVROTROS bekend dat Nederland zich terugtrekt uit het Songfestival. De reden: de toelating van Israël door de EBU, ondanks de oorlog in Gaza en de zorgen over mensenrechten. Voor de omroep was dat niet te verenigen met hun waarden. Het was een statement dat meteen breed werd opgepikt in binnen- en buitenland.

Israëlische inzending en controverse

Israël stuurt dit jaar Yuval Raphael, een 25-jarige zangeres die bekend werd als overlevende van de aanval op het Nova muziekfestival in oktober 2023. Haar verhaal raakte velen, maar haar deelname roept ook vragen op. In Israël geldt dienstplicht vanaf 18 jaar, en veel van haar generatie hebben gediend of zijn reservist. Of Raphael zelf daadwerkelijk in de IDF heeft gediend, is niet publiek bevestigd. Toch wordt haar aanwezigheid op het podium door critici gezien als een symbool van de bredere rol van Israël in de oorlog.

De boycotlanden

Nederland staat niet alleen. Spanje, Ierland, Slovenië en IJsland besloten eveneens niet mee te doen. Hun argumenten lijken sterk op die van Nederland: solidariteit met Palestijnse burgers, zorgen over mensenrechten en de overtuiging dat deelname niet te rijmen valt met hun maatschappelijke rol. Het is een zeldzaam moment van gezamenlijke actie in een festival dat normaal juist draait om individuele optredens.

Reacties in Nederland

De reacties waren fel en verdeeld. Aan de ene kant was er trots: eindelijk een principiële keuze die laat zien dat waarden belangrijker zijn dan entertainment. Aan de andere kant klonk kritiek: moet muziek niet juist een plek zijn waar politiek buiten de deur blijft? In Rotterdam, waar de stad zelf een rijke traditie van migratie en solidariteit kent, werd er veel over gesproken. Voor sommigen voelde het als een bevestiging dat Nederland nog steeds durft te staan voor mensenrechten. Voor anderen was het een teleurstelling dat muziek en politiek zo verweven raakten.

Reservisten en oorlog

Sinds oktober 2023 zijn meer dan 300.000 reservisten in Israël opgeroepen, het grootste aantal in decennia. Veel van hen zijn meerdere keren ingezet in Gaza of langs de grens met Libanon. Dat heeft een enorme impact op de samenleving: gezinnen draaien zonder ouders, bedrijven zonder werknemers. Het maakt duidelijk dat de oorlog niet alleen een militair conflict is, maar ook een sociaal en economisch trauma.

Het Songfestival als spiegel

Het Songfestival is nooit helemaal vrij van politiek geweest. Denk aan de boycot van Rusland, de discussies rond Oekraïne, of de manier waarop landen hun identiteit uitdragen via muziek. Maar dit jaar voelt anders. Het gaat niet om subtiele symboliek of politieke ondertonen, maar om een directe keuze: meedoen of niet. Voor Nederland en de andere boycotlanden is het een manier om te zeggen dat entertainment niet losstaat van de wereld eromheen.

De kijkersboycot

Naast de officiële boycot klinkt er ook een oproep om de uitzending zelf niet te kijken. Voor veel mensen is dat een manier om te laten zien dat ze zich niet willen vereenzelvigen met het besluit van de EBU. Of dat massaal gaat gebeuren, weten we pas in mei. Maar het idee dat een kijkersboycot net zo krachtig kan zijn als een officiële terugtrekking, laat zien hoe diep de emoties zitten.

Internationale reacties

Internationaal wordt er met gemengde gevoelens naar Nederland gekeken. Sommigen prijzen de principiële houding, anderen vinden het een gevaarlijk precedent. Voor landen in het Caribisch deel van Nederland en Suriname, waar solidariteit met Palestina vaak sterk leeft, voelt het besluit van Nederland als een bevestiging van gedeelde waarden. In Vlaanderen klinkt een vergelijkbare discussie: moet muziek een neutraal podium zijn, of juist een plek waar waarden zichtbaar worden?

Rotterdam als lens

In Rotterdam, een stad die altijd een kruispunt van culturen en migratie is geweest, voelt deze discussie extra dichtbij. De verhalen van Syriërs, Somaliërs en Russische Joden die hier hun plek vonden, resoneren met de huidige situatie. Het gaat niet alleen om een festival in Zweden, maar om de vraag hoe we als samenleving omgaan met trauma, solidariteit en identiteit. Het Songfestival wordt zo een lens waardoor we onze eigen waarden opnieuw bekijken.

Conclusie

Het Eurovisie Songfestival 2025 zal de geschiedenis ingaan als een editie waarin muziek en politiek niet los van elkaar te zien waren. Nederland, samen met Spanje, Ierland, Slovenië en IJsland, koos ervoor om niet mee te doen. Dat besluit is meer dan een boycot: het is een statement over waarden, solidariteit en de rol van entertainment in een wereld vol conflict. Voor velen is het een reden om trots te zijn op hun landgenoten. Voor anderen blijft het een pijnlijke herinnering dat muziek nooit helemaal vrij kan zijn van de wereld eromheen.